Als je vaak schrijft en vertelt over foodtrends, dan ligt de belofte van technologie nooit ver weg. Ooit kookt de keuken voor ons. Een druk op de knop en klaar is Kees. Maar goed, iedereen die ooit in een keuken geweest is (of zelfs maar in de buurt ervan) weet: dat is complete onzin. Sterker nog, als je een plaatje wil vinden van een geheel geautomatiseerde keuken, dan vind je niks.
Eten kookt zichzelf voorlopig nog niet. Mensen zijn hard nodig. En dat is maar goed ook, zegt de romanticus in mij. Ik ben dol op chefs en het creatieve proces van het bereiden van eten. Van inspiratie tot recept, van ingrediënten tot pannen en kookgerei en van oven en fornuis tot bord en pas. Het liefst een keukenbrigade met witte gesteven buizen en de klassieke hoge koksmuts.
Maar iedereen die in de keukens werkt, weet dat die romantiek vaak ver weg is: eten bereiden is een taak die volbracht moet worden. Thuis op een drukke werkdag. In een fastfood restaurant; honderden keren per dag dezelfde handelingen; in een ziekenhuis met bijna elke cliënt die uitzonderingen heeft; op kantoor waar je nooit weet hoe veel collega’s er zijn; in hotels waar streng op duurzaamheid gelet wordt; in het pretpark waar het menu gezonder moet, maar waar iedereen toch het liefst een kroket met patat wil. En overal wordt op de kosten gelet. Hoe zakelijk en onromantisch wil je het eigenlijk hebben?
Dus ligt automatisering, digitalisering en zelfs robotisering voor de hand. Niet in de verre toekomst, maar nu. Een bekende uitspraak in de wereld van trendwatching komt van de hand van de Amerikaanse auteur William Gibson: “The future is already here – it’s just not very evenly distributed.” Ofwel, de toekomst bestaat al lang, maar is erg ongelijk verdeeld. Met dat laatste bedoelde hij dat sommige dingen ergens al werken, maar dat wij (het grote publiek), ze nog niet zien.
Dat geldt ook voor de keuken van de toekomst. De robots die saaie klusjes vervangen staan te werken in de keukens van Amerikaanse ketens, zoals Chipotle. Er is zelfs al een compleet gerobotiseerd pizzarestaurant in Californië, dat met alleen maar bestaande technologie werkt (en gewoon geld verdient). In China worden de cocktails en cappuccino’s al door de robots gezet. Softwarebedrijven kunnen je afval met AI monitoren en zo je keuken duurzamer maken en je marges vergroten. Je kunt ovens programmeren en deze je gerechten laten bereiden. AI helpt met het creëren van nieuwe ingrediënten, productontwikkeling, het maken recepten en alles inkopen.
De keuken die zelf kookt, is er daarmee nog niet. Zelfs niet ergens goed verborgen voor ons, maar de digitale keuken komt wel steeds dichterbij, alle romantiek ten spijt.